Trong kỷ nguyên chuyển đổi số, báo chí không chỉ giữ vai trò truyền tải thông tin mà còn trở thành mục tiêu tấn công của các thế lực thù địch.
Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), đây là thời điểm để nhìn lại và tôn vinh sứ mệnh thiêng liêng của người làm báo trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Tuy nhiên, thách thức hiện nay không chỉ đến từ hiện trường tác nghiệp mà còn đến từ mặt trận an ninh mạng – nơi các nhà báo phải đối mặt với những mối đe dọa ngày càng tinh vi và nguy hiểm
Báo chí: Từ người đưa tin đến mục tiêu tấn công trong không gian số
Trong làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ, báo chí không chỉ là cầu nối thông tin mà còn trở thành đích ngắm của các thế lực thù địch và tội phạm mạng.
Theo Trung tâm An ninh mạng quốc gia (A05 – Bộ Công an), chỉ trong nửa đầu năm 2025, ít nhất 4 cơ quan báo chí lớn tại Việt Nam đã trở thành nạn nhân của các cuộc tấn công mạng. Tin tặc có thể xâm nhập hệ thống, đánh cắp dữ liệu, chỉnh sửa hoặc xóa nội dung, thậm chí phát tán thông tin giả mạo.
Thiệt hại không chỉ dừng ở kinh tế và uy tín, mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh thông tin quốc gia – đặc biệt khi báo chí là nơi lưu trữ và xử lý nhiều dữ liệu chính trị, thời sự nhạy cảm.
Vì sao tội phạm mạng nhắm đến báo chí?
Việc báo chí trở thành mục tiêu của tội phạm mạng không phải ngẫu nhiên, mà xuất phát từ đặc thù ngành nghề và những lỗ hổng bảo mật còn tồn tại. Các cuộc tấn công thường được lên kế hoạch kỹ lưỡng, có chủ đích và âm thầm “nằm vùng” trong hệ thống suốt thời gian dài trước khi ra tay, nhằm đánh cắp dữ liệu nhạy cảm hoặc cài cắm thông tin giả mạo, gây nhiễu loạn thông tin và làm suy yếu vai trò của báo chí trong xã hội.
Một trong những nguyên nhân chính khiến báo chí trở thành mục tiêu là do nhiều tòa soạn hiện sử dụng chung nền tảng công nghệ (CMS) do bên thứ ba cung cấp. Khi các nền tảng này xuất hiện lỗ hổng, tin tặc có thể khai thác để tấn công hàng loạt cơ quan báo chí cùng lúc, khiến mức độ rủi ro lan rộng và khó kiểm soát.
Ngoài yếu tố kỹ thuật, thói quen làm việc linh hoạt của nhiều nhà báo cũng tiềm ẩn rủi ro lớn. Việc sử dụng thiết bị cá nhân, phần mềm miễn phí hoặc plugin không rõ nguồn gốc mà thiếu lớp bảo vệ an ninh vững chắc đã vô tình tạo ra lỗ hổng cho tin tặc khai thác.
- Ba điểm yếu chính thường bị tội phạm mạng lợi dụng gồm:
- Tấn công có chủ đích, nằm vùng dài hạn để kiểm soát hệ thống.
- Khai thác lỗ hổng từ các nền tảng công nghệ dùng chung.
- Thiếu trang bị bảo mật tại cấp độ người dùng, đặc biệt là phóng viên làm việc trên thiết bị cá nhân không an toàn.
Năm 2025 là thời điểm đặc biệt nhạy cảm với nhiều sự kiện trọng đại của đất nước như: 95 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 50 năm Giải phóng miền Nam và 80 năm Quốc khánh 2/9. Trong bối cảnh đó, các cơ quan báo chí không chỉ là lực lượng tuyên truyền và định hướng dư luận, mà còn trở thành mục tiêu tấn công ưu tiên nhằm phá hoại thông tin, gây nhiễu loạn và làm suy giảm niềm tin xã hội.
Xây dựng “lá chắn số” cho báo chí – Nhiệm vụ không thể trì hoãn
Trong môi trường số đầy rủi ro, an toàn mạng không còn là lựa chọn mà là yêu cầu sống còn, đảm bảo cho hoạt động báo chí được diễn ra liên tục, chính xác và tin cậy.
Để đối phó hiệu quả với các mối đe dọa ngày càng tinh vi, các cơ quan báo chí cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trọng tâm:
- Xây dựng “hệ miễn dịch số” bằng cách kiểm tra định kỳ hạ tầng, cập nhật bản vá và giám sát lưu lượng độc hại; đào tạo nhận thức về an toàn thông tin không chỉ cho phóng viên mà cả đội ngũ lãnh đạo
- Diễn tập ứng phó với sự cố mạng để luôn trong trạng thái sẵn sàng; kết hợp con người – công nghệ – quy trình thành một hệ thống phòng vệ vững chắc và đầu tư trang thiết bị, phần mềm chuyên dụng, tránh phụ thuộc vào các công cụ miễn phí tiềm ẩn rủi ro.
Sau một thế kỷ đồng hành cùng dân tộc, báo chí cách mạng Việt Nam vẫn luôn giữ vai trò tiên phong trên mặt trận tư tưởng. Trong kỷ nguyên số, nhiệm vụ ấy không chỉ đòi hỏi sự nhạy bén trong thông tin, mà còn là khả năng giữ vững “trận địa truyền thông” trước các mối đe dọa vô hình – một trách nhiệm không của riêng tòa soạn nào mà còn là của cả hệ thống báo chí quốc gia
Tổng hợp
